Oni su narod indijskog porijekla, a njihova postojbina je Pendžab, koji se nalazi na sjeverozapadu Indije.
“Romi” sebe tako nazivaju vijekovima što u prevodu ta riječ znači čovjek. Nazivanje nekog „ciganinom“ doživljava se kao pokušaj vrijeđanja, jer se ovaj termin povezuje sa lutalicom, kradljivcem, čovjekom u čije se poštene namjere sumnja. U jeziku većinske populacije riječ „ciganin“ koristi se isključivo u pežorativnom značenju. Romi nemaju svoju državu – istina, ali Romi su narod koji imaju značajnu istoriju i kulturu. Oni su narod indijskog porijekla, a njihova postojbina je Pendžab, koji se nalazi na sjeverozapadu Indije. Romi su tradicionalno nomadski narod, nemaju svoju kulturu. Značajnu istoriju, kulturu i druge vremenom su se izgubile ali su, ipak ostale zapisane u sjećanju ovog naroda. Obrada metala je jedan od najvažnijih zanata i smatralo se da je to isključivo obiležje romske kulture. Izrađuju između ostalog verige, bakrače i grebene. Obrada drveta je specifičan romski zanat, od drveta izrađuju korita, vretna, kašike, karlice i slične predmete. Muzika, koju mnogi vide kao glavno obelježije romske kulture, zapravo je vještina i zanat, jedna od romskih strategija preživljavanja. Pored sopstvene romske muzike, Romi su imali i još uvijek imaju veliki uticaj u evoluciji flamenko muzike i plesa.
Svetski dan Roma se proslavlja od 8. aprila 1974. godine, kad su se Romi prvi put na Svetskom kongresu Roma u Londonu odlučili da krenu putevima brže emancipacije i napretka. Na tom Kongresu su donete i odluke o himni ( “Đelem, đelem “) i zastavi („crveni točak na pozadini zelene i plave boje) Roma.
Još jedna od predasuda je, da Romi žele da žive u izdvojenim naseljima i navikli su da žive u barakama koje su napravljene od otpadnog materijala, a istina je sasvim suprotna.
Romi ne žele da žive u izdvojenim naseljima, međutim bili su prinuđeni da se nastanjuju izvan naselja u kojima živi neromsko stanovništvo, jer nisu prihvaćeni kao ravnopravni građani. Romi ne žele da žive tako. Teško dolaze do zaposlenja pa samim tim i do mogućnosti da stvore bolje uslove življenja. Ipak, postoji manji broj Roma koji su izgradili kuće od čvrstog materijala i stvorili pristojne uslove življenja.
Takođe, jedna od zabluda je i da Romi ne žele da se školuju. Neobrazovanost Roma je posledica društvene izolacije, siromaštva i tradicije koja se postepeno ali sigurno mijenja. Sve više Roma završava školu i sve ih je više zainteresovano da se obrazuje. Obrazovanje se vidi kao šansa da se obezbedi bolji život . Veliki broj romskih roditelja želi da školuje svoju djecu, jer izlaz iz bijede vide kroz obrazovanje.
Ono što se vezuje za Rome u narodu jesu, laž i krađa. Ove negativne osobine su nepravedno postale deo karakterne slike o Romima. Romski narod visoko ceni i poštuje moralne vrednosti i poštenje. Romska zajednica je jako tradicionalna i patrijarhalna sa strogim moralnim kodeksom. Svako odstupanje biva najstrožije osuđivano od cele zajednice. Romkinje i Romi ne lažu ni više, ni manje od ostalih društvenih grupa u sličnim životnim uslovima. Često čujemo i da su Romi lijeni, ne žele da se zaposle. Istina je da su Romi nezaposleni, ali to ne podrazumijeva i da su lenji. Zapravo, Romi/kinje nisu poželjni kao radnici u većini društvenih institucija, privatnih radnji, ugostiteljskih objekata. To znači da se društvo nije pobrinulo da obezbijedi uslove za njihovo obrazovanje i zapošljavanje.
Zbog toga su prisiljeni da sami pronalaze poslove da Romi nisu lijeni i da žele posao govori činjenica da i oni sa školom prihvataju poslove koje većina ne želi da radi. Stanje opšte nezaposlenosti se često, kroz prizmu netrpeljivosti i netoleranciji prema Romima tumači kao lijenost. Svjedoci smo i priča da jedino što Romi umiju da rade je da pjevaju i sviraju, sve Romkinje gataju – proriču sudbinu, ali ne gataju sve Romkinje, već samo pojedine žene, često iz zabave kao i neromkinje. Istina je da danas neke Romkinje koriste ovu predrasudu kako bi zaradile za preživljavanje svojih porodica, predviđanja i pogađanja sudbine iako ne postoje nikakvi dokazi za to. Romi su opasni, na primer: „Odneće te ciganka“.
Veliki broj ljudi većinske populacije na ovakav način “odneće te ciganka“ plaše svoju djecu i samim tim usađuju negativno mišljenje, stav kao i strah od Roma. Ne treba, na ovako pogriješan način vaspitavati decu i širiti predrasude o drugim ljudima. Potom, Romi su prljavi. Prljavština se ne može smatrati osobinom jednog naroda, već posledicom ekstremnog siromaštva koje vlada u pojedinim romskim kućama, bez minimalnih osnova za normalan način života, bez instalirane vode, struje, sanitarnih čvorova. Izjave ovog tipa “Romi su prljavi„ jesu posljedica, ne samo nepoznavanja romske zajednice, vec netoleranciji koja se uvek čita kroz izraze odnosno jezik jedne nacije. Kada sagledamo sve ove nabrojane predrasude koje nas vijekovima okružuju i sputavaju u integraciji, šta zapravo mozemo zaključiti iz svega ovoga!?
Autor: Miljan Rašić (Predsjednik Udruženja „Društvo Roma Zaječar“)
Izvor: http://temporadio.rs/predrasude-o-romima-kroz-vekove/