Bugarska je juče počela rušenje ilegalno izgrađenih kuća u romskom naselju Zaharna Fabrika u Sofiji, iako je Evropski sud za ljudska prava donio odluku da se rušenje ne smije sprovoditi dok se ne rješi pravni spor. Romi u glavnom gradu Bugarske suočavaju se sa beskućništvom nakon što su bageri u utorak započeli rušenje kuća u Zaharna Fabrika, uz prisustvo policije i vodenog topa kako bi se spriječili mogući neredi i protesti.
Rušenje je nastavljeno uprkos odluci Evropskog suda za ljudska prava od 11. aprila, koja je naredila vlastima da “ne nastavljaju sa rušenjem domova podnosilaca dok se ne donese dalja odluka” – do rješenja slučaja koji se odnosi na 14 građana koji su izgubili domove.
BIRN je dobio pristup dokumentima o slučaju “Ilieva i drugi protiv Bugarske” iz Pravnog odbrambenog programa Bugarskog helsinškog odbora, koji potvrđuju privremenu odluku.
Odluka o rušenju nelegalno izgrađenih kuća datira iz 2016. godine i zasnovana je na Bugarskom zakonu o prostornom planiranju. Prema javnim podacima, lokalno stanovništvo je obavješteno.
U okrugu Ilinden Opštine Sofija, gde se nalazi naselje Zaharna Fabrika, rečeno je da je 2016. godine ukupno 143 kuće proglašeno ilegalnim, ali da su tokom godina neke postepeno srušene i da se trenutni broj ne može precizirati. “Nalazimo se u poslednjoj fazi, uskoro će proces biti završen”, navodi se.
Prema Bugarskom nacionalnom radiju, sedam kuća je srušeno u utorak ujutro, a ukupno je planirano rušenje 60 kuća.
Akcije vlasti izazvale su podjelu između lokalnih gradonačelnika u medijima. Emil Branchevski, gradonačelnik okruga Ilinden, izjavio je da postoje mogući planovi za preseljenje porodica u naselje Botunetz u gradu.
Međutim, gradonačelnica Botunetz-a, Lilia Donkova, u utorak je demantovala mogućnost takvog poteza. “Jednostavno premeštanje problema iz jednog naselja u drugo nije rešenje”, rekla je.
Opština nije odgovorila na pitanja da li će porodice koje se suočavaju sa beskućništvom biti smještene na drugom mjestu.
Zaharna Fabrika je tokom godina bila povezana sa različitim društvenim problemima, a lokalno stanovništvo često se žalilo na beskućništvo, kriminal i zagađenje. Lokalci su protestovali zbog loših uslova života i pozvali su na preseljenje romskog naselja, pri čemu su održani protesti u proleće i ljeto 2020. godine.
Romi su dio naselja koji se ponekad opisuje u medijima kao “geto” i postoji gotovo 80 godina. Međutim, problem iseljenja bez osiguranih alternativa za porodice u pitanju je dugogodišnji.
2015. godine, Evropski sud za ljudska prava pozvao je Bugarsku ili da zaustavi prisilno iseljenje romskih porodica ili da im obezbedi alternativni smeštaj, nakon što je 126 porodica bilo suočeno sa prisilnim iseljenjem u opštini Gurmen. Ovi događaji takođe su izazvali reakciju Amnesty International.
Lokalni mediji su takođe obavijestili o nekoliko faza iseljenja iz ilegalnih stanova u naselju Orlandovci u Sofiji, poslednji put 2022. godine.
2022. godine, Evropski sud za ljudska prava naredio je Bugarskoj da obešteti 56 Roma koji su bili raseljeni u gradu Plovdivu nakon sukoba između lokalnih stanovnika.
Niz slučajeva koje su podneli Romi zbog diskriminacije i iseljavanja u Bugarskoj podnjeti su Evropskom sudu za ljudska prava tokom protekle decenije.
Izvor: balkaninsight.com