„Vidio sam dim koji dolazi od moje kuće, trčao sam brzo, ne znam kako sam stigao za tri minuta. Plašio sam se da moja ćerka ne padne, imam nepokretnu ćerku“, kazao je Osman.
Na mjestu gdje su se nekada nalazile kuće četiri romske porodice iz naselja Budo Tomović, sada su ostali samo ostaci i ruševine. Nedavni požar zahvatio je dio naselja, ostavljajući ove porodice bez domova i osnovnih sredstava za život.
Osman Tarlamišaj, jedan je od mještana kojima je u požaru izgorio dom. U Nikšiću živi već 30 godina. Živi sa suprugom i kćerkom. Njegova kćerka je nepokretna, pa je za njega ovaj tragičan događaj, predstavljao veliki strah, jer u trenutku kada je njegov dom počeo da gori, on i njegova supruga nisu bili kući.
Photo RomaNet: Osman Tarlamišaj
„Vidio sam dim koji dolazi od moje kuće, trčao sam brzo, ne znam kako sam stigao za tri minuta. Plašio sam se da moja ćerka ne padne, imam nepokretnu ćerku“, kazao je Osman. Na sreću, njegova snaha i komšije uspjeli su da je iznesu iz kuće prije nego što je plamen potpuno uništio njihov dom.
Opština Nikšić brzo je reagovala i osigurala privremeni smještaj za porodicu Tarlamišaj, a Osman je izrazio zadovoljstvo trenutnim uslovima, navodeći da bi rado ostao tu do kraja života. Iako je bilo više nego očigledno da mu je potrebna dodatna pomoć, na naše pitanje da im je još nešto potrebno bio je skroman.
„Samo jedan šporet mi treba, da pečem hljeb, imam brašno, moram da pravim hljeb, ako može, ako ne, opet hvala, dosta sam dobio“, rekao je Osman.
Osman se suočava i sa problemom neregulisanog pravnog statusa jer zbog greške u unosu prezimena tokom registracije u izbjegličkim spisima sada nije u mogućnosti da reguliše svoj pravni status u Crnoj Gori. Zbog ovih okolnosti, nema pravo na boravak, zdravstvenu zaštitu, niti socijalna i materijalna primanja. „Ništa ne primam ovdje, samo od kante živim“, naglasio je Osman.
Uka Gaši (65), djetinjstvo je proveo u podgoričkom naselju Zabjelo, a u Nikšiću živi već 30 godina. I njegov dom je uništio požar.
Nažalost, u brzini i panici izazvanoj požarom, Uka nije imao priliku da uzme ništa iz kuće, čak ni najosnovnije stvari. Plamen se, kaže, širio prebrzo.
,,Nisam imao kada ni dokumenta da izbacim, pasoš, kako sam primio tuđu njegu, terapiju, aparate za srce, za pritisak, sve mi je izgorjelo“, priča Uka.
Photo RomaNet: Uka Gaši
Porodice koje su izgubile svoj dom trenutno su privremeno smještene u stanovima koje pripadaju opštini Nikšić. Privremeno ili trajno, naši sagovornici su izrazili želju da ostanu gdje jesu trenutno.
Osman i Uka su zahvalni na privremenom smještaju, a obojica ističu da bi im mnogo pomoglo kada bi imali električne šporete. „U potrebi smo za neki šporet i za kuhinju, ostalo imamo sve“, kazao je Uka.
Opština Nikšić je, zajedno sa Crvenim krstom, Islamskom zajednicom, nevladinim organizacijama i privrednim društvima, brzo pritekla u pomoć porodicama koje su izgubile svoje domove.
„Zahvaljujemo se svima koji su pomogli, uključujući opštinu koja je osigurala privremeni smještaj i donatore koji su obezbijedili frižidere, veš mašine i druge potrepštine“, rekao je Miljaim Delija, savjetnik za zaštitu prava Roma i Egipćana u opštini Nikšić.
Iako su porodice trenutno smještene u opštinske stanove, trajno rješenje stambenog pitanja još uvijek nije na vidiku. Delija je izrazio nadu da će opština uspjeti da obezbijedi trajne smještaje za ove porodice.
,,Smještaj u kome se sada nalaze četiri porodice, to je u vlasništvu opštine. Jedna porodica je u samom centru grada dok su ostale tri porodice u naseljeno mjesto ali smo ih odvojili eto da ne budu u getu”, objasnio je Delija.
Opština Nikšić je ove godine izdvojila sredstva za izgradnju Eko boks kućica za sve socijalno ugrožene porodice o čemu je predsjednik opštine Nikšić, Marko Kovačević govorio za portal RomaNet nakon što mu je u aprilu ove godine uručena nagrada za gradonačelnika – prijatelja Roma. Projekat izgradnje Eko boksova za socijalno ugrožene porodice, koji je bio planiran, nažalost je odgođen zbog protivljenja lokalnog stanovništva.
,,Opština je trebalo dakle za sve socijalne slučajeve da napravi Eko boksove, ali nažalost njesmo mogli obzirom da su se mještani tog naselja bunili i za sada je to odgođeno dok se ne nađe neki određeni drugi plac”, rekao je Delija.
Abedin Hajruši, predstavnik Udruženja Budo Tomović, apelovao je na Vladu Crne Gore i Ministarstvo ljudskih i manjinskih prava da se više angažuju u rješavanju stambenog pitanja romske zajednice.
„Četiri porodice, sa ukupno 18 članova, ostale su bez krova nad glavom. Potrebna im je hitna pomoć, znači im bilo koja vrsta pomoći u ovakvoj situaciji“, naglasio je Hajruši.
Na mjestu požara ostali su još ostaci životinja koje su izgorele, a Zoja Tarlamišaj, direktorica nevladine organizacije „Ključ“, pozvala je nadležne da očiste to područje zbog neprijatnih i štetnih mirisa koji se i dalje osjećaju.
https://youtu.be/t80J8ESbKh4?si=tP-qi1oi885YwRnB