UZ MEĐUNARODNI DAN ROMA

Međunarodni dan Roma obilježava se, od 8. aprila1990 godine. Povodom najvažnijeg datuma za romsku zajednicu potpredsjednica Evropske komisije Vera Jourova i komesarka za ravnopravnost Helena Dalli izjavile su sledeće:

Vera Jurova, potpresjednica Evropske komisije (izvor: Internet)

Helena Dalli, komesarka za ravnopravnost (izvor: internet)

“Nalazimo se u izvanrednom  vremenu globalne krize. Svjedočimo primjerima solidarnosti, gdje se ljudi okupljaju kako bi pomagali  jedni drugima, ali takođe vidimo i one koji situaciju koriste da šire strah, bijes i mržnju – često ciljajući na najugroženije i već teško diskriminisane grupe, poput Roma. Ovaj dan trebao bi da posluži kao podsjetnik da su Romi – kao najveća evropska etnička manjina – vijekovima doprinosili evropskoj raznolikosti i obogatili naše nasljeđe.

Govor mržnje na internetu i lažne priče koje targetiraju Rome ponovo su u porastu.  Uprkos EU i nacionalnim pravilima protiv diskriminacije, mnogi Romi u Evropi se i dalje suočavaju sa antigiciganizmom, diskriminacijom i socijalno-ekonomskom isključenošću u svom svakodnevnom životu. Negativni stereotipi i predrasude i dalje su veoma prisutni u našem društvu. 

Moramo bolje. Zbog toga će Komisija predstaviti pojačanu strategiju za ravnopravnost Roma i uključivanje u evropskom društvu. U ova vremena treba uložiti veće napore kako bi se osiguralo uključivanje Roma u društvo i omogućiti da imaju jednak pristup osnovnim potrebama, čime se obezbjeđuje njihova zaštita od infekcije. Moramo da stojimo ujedinjeni.  Jedini način za prevazilaženje krize je zajednički rad. Ako može biti ičega zaraznije od virusa, to je naša solidarnost. Evropljani sada moraju da udruže snage. Ovo smo mi “.

Romi i EU

Romi su najveća manjinska zajednica u Evropi – sa šest miliona Roma koji živi u EU i četiri miliona u regionu proširenja (Crna Gora, Srbija, Sjeverna Makedonija, Albanija, Bosna i Hercegovina, Kosovo i Turska). Ipak, oni su se dugo suočavali sa nejednakostima, socijalnom isključenošću, diskriminacijom i marginalizacijom

EU trenutno privodu kraju izradu sistemskog okvira za integraciju Roma. Evropski Savjet, Evropski parlament kao i organizacije civilnog društva pozvale su EK da pripremi i usvoji novu inicijativu za romsku politiku EU poslije 2020. godine. U toku je priprema za predstavljanje takve inicijative.

Povodom Međunarodnog dana Roma, Komisija je objavila videozapis u cilju podizanja svijesti o položaju romske zajednice. Video je dostupan na svim jezicima EU.

Romi u Crnoj Gori

Prema podacima poslednjeg popisa stanovništva (2011. godine), u Crnoj Gori se 6.251 lice izjasnilo da pripada romskoj nacionalnosti (1,01 odsto ukupnog stanovništva), dok populacija Egipćana broji 2.054 lica (0,33 odsto). Najviše Roma živi na teritoriji Podgorice (3.988), zatim Berana (531), Nikšića (483), Bijelog Polja (334), Herceg Novog (258). Najveći broj Egipćana se nalazi u Podgorici (685), Nikšiću (446), Tivtu (335) i u Beranama (170).

Izvještaji Evropske komisije o napretku Crne Gore u procesu evropskih integracija iz godine u godinu naglašavaju značaj zaštite prava Roma i Egipćana i neophodnost unaprijeđenja njihovog položaja, prije svega kroz dosljednu primjenu postojećih zakonskih rješenja. U Izvještaju za Crnu Goru za 2019. godinu  navodi se da su Romi i dalje najugroženija i najviše diskriminisana zajednica u Crnoj Gori.